De chimera

… non illa que figmentum est, sed bestia que a Iacabo chimera dicitur. Chimera, ut dicit Iacobus, bestia est in partibus Babylonie, alta anterius, demissa posterius. Hanc bestiam captam Sarraceni pretioso pallio coopertam domino suo, ut ei gratanter serviant, offerunt. Signat autem eos, qui animas suas per cultum et fastum mundane glorie demonibus offerunt. Nec dubium, quin eas demones gratanter accipiant. Unde in Actibus apostolorum Herodes Agrippa gloriatus in veste regia a demonibus percussus est et exspiravit. Et tamen proprium regum est purpura et nobilioribus vestibus indui. Sed quia non dedit honorem deo in honore oblato, periit. Quid ergo tu pauper, humilis atque despectus pro vestis et cultus gloria recepturus es, si nec regi in vestis gloria glorianti parcitum esse consideras?

De pilosis

… qui et homines silvestres dicuntur. Pilosus animal est, sicut Glosa dicit super Ysaiam, quod in figura hominis superius incipit, sed inferius in pedes bestie desinit. Hanc bestiam diffinit beatus Ieronimus in Vita beati Pauli primi heremite, quod superius sit homo frontem habens asperam cornibus et in caprarum pedes desinens, satyros vel faunos vel incubos vocari. Asserit idem, quod nulli dubium esset, istud monstrum captum fuisse in oriente et in Alexandriam visum et inde mortuum saleque infusum, ne a calore dissolveretur, deportatum fuisse in Constantinopolim, ut ab imperatore videretur.

Nostra etate delata fuit regi Francie bestia ad magnitudinem canis: caput quidem non multum distabat a capite canis, cetera corporis membra ut homo prorsus habebat, crura quidem nuda ut homo manusque vel brachia, collum album ac nudum. Habebat in dorso pilos. Vinum libentissime bibebat, carnibus vescebatur, et hoc coctis. Ita decenter ac modeste manibus capiebat cibum et ori suo inferebat, ut nullus dubitaret in hoc, quin humanum modum haberet in talibus. Erectus ut homo stabat, sedebat ut homo, puellis et feminis libentissime iungebatur et in sexu viri et femine discretionem habebat. Genitale membrum, ultra quam corporis quantitas exigebat, habebat magnum. Igitur furiis agitatum hoc animal crudelissime movebatur et in homines seviebat. Ceterum cum pacatum esset, instar hominis mitissime et decentissime se gerebat et mulcebatur alloquiis et colludentibus applaudebat.

De pegaso

… semivolucre. Pegasus, ut dicit Plinius, animal magnum, et horrendum est in Ethiopia. Equi formam habet, alas ut aquila sed multo maiores, caput armatum cornibus et adeo monstruosum, ut ipso cuncta fere animantia terreat. Cum ipso gravi corpore fuga mirabili alarum remigio adiuti potius currunt quam pervolant et colliso aere virtute pennarum ad instar turbinis impellunt ventos. Multas escas devorant, inquiete moventur, infesti sunt animalibus, et hoc maxime homini.

De monocerote

Monocerotes, ut dicunt Solinus et Plinius, monstrum est mugitu horrido, equino corpore, elephantis pedibus, cauda suilla, capite cervino. Cornu ex media fronte producitur splendore mirificum, longitudine pedum quatuor, ita acutum, ut quicquid impetat, facile ictu eius perforetur. Captum potest perimi, sed nunquam domari. Dicit tamen Iacobus, quod nunquam vivum venit in hominis potestatem, et interimi quidem possit, sed non capi, quia vinci se cernens vitam furore exuit.

 

De mulieribus pugnatricibus que dicuntur Amazones

Homines sunt, ut dicit Iacobus, in quibusdam partibus orientis ab aliis  mundi nationibus valde dissimiles. Sunt enim ibi Amazones, egregie in armis et preliis mulieres, iuxta montes Caspios in insula undique fluvio circumclusa commorantes. Sunt autem plus quam ducenta milia predictarum mulierum, absque virorum consortio seorsum habitantes in predicta insula, omnes autem tenentes gladios et ad bella doctissime. Quando enim hee Amazones victrices cum regina sua a preliis revertuntur, a viris suis, qui extra insulam per se commorantur, adorantur. Semel autem in anno ad maritos suos causa generande prolis exeunt. Postquam autem reverse fuerint, si masculum conceperint, ipsum per sex annos nutriunt et postea patri suo transmittunt. Si vero feminam pepererint, ipsam secum reservantes custodiunt. Sicut enim in quibusdam volucribus, femine fortiores sunt viris suis. Et quoniam ex frequenti usu libidinis multi spiritus consumuntur, quanto rarius coeunt, tanto prefate viragines fortiores sunt et magis ydonee ad pugnandum.

De cirogrillo

Cirogrillus animal est lege prohibitum. Est autem animal parvum et naturaliter debile et in hoc plerumque mirabile, quia licet debile sit, tamen infestum et rapax est et mortiferum ceteris animantibus terre.

De caco

Cacus monstrum est in Archadia. Hoc animal totum setosum est quasi porcus. Et sicut scribit Adelinus philosophus, flammas de pectore suo eructuat, id est anhelitum et spiritum flammeum. Facit autem hoc maxime, cum ira permotum fuerit. Sed queri potest, quomodo flammas aut spiritum flammeum de ore suo possit evomere et ipsas flammas esse efficaces ad comburendum proxime contrectata, et non ipsum corpus animalis flammis absumi. Respondere possumus, quia, cum anhelitus adhuc in visceribus animalis per membra multa ac diversa late diffusus est, tepidus usquequaque non extuberatur in flammas; sed eructuatus continuatur ac multiplicatur in obiectum aliquod corpus virtutemque recipit comburendi, verbi gratia sicut videmus per medium berilli lapidis solare lumen multiplicare radios et in supremo unitionis acumine radiorum ignis virtutem suscipere in subiectam materiam et ignem effici violentum. Horum animalium similia fuerunt illa, de quibus in libro Sapientie scriptura testatur divina, quod ignes de ore suo spirabant. Igitur monstrum cacus in antris super flumen Tyberim commoratur. Hoc animal invadit subito vaccarum et taurorum greges, nec unum ei de grege animal sufficit, sed per caudas tauros tres aut quatuor apprehensos vi fortitudinis sue in antrum trahit occulte gressu retrogrado, ne scilicet investigari possit de facili. Est autem non solum infestum animalibus hoc animal, verum etiam ipsi homini gravissime insidiatur, cum tamen ipsum hominem plurimum timeat. Cacus signat quosdam iracundos, qui quidem ad modicum primum irasci sibi videntur interius, sed cum se ipsos ira crescente refrenare non possunt, quasi flammas in proximum contumelias et probra eructuant adeo, ut non solum se, verum etiam plures ad odium secum ira victos inflammant. Sicque occasione sue nequitie multos ad inferni claustra trahunt, et hoc gressu retrogrado, quia nullum rectum vel iustum odium esse potest. Iracundus igitur non solum infestus est brutis hominibus, ut eos ad iracundiam provocet, verum etiam aliquando rationabilibus et religiosis hominibus, quia quidem valde perfectus est, quem quandoque ira non deicit.

De manticora

Manticora animal est monstruosum valde, sicut Solinus et Plinius scribunt. Faciem habet quasi hominis, oculis glaucis, colore sanguineo, corpore leonino. Cauda scorpionis aculeo spiculata, voce tam sibila, ut imitetur modulos fistularum tubarumque concinentium. Humanas carnes avidissime affectat. Ita velox cursu est sicut avis volatu. Hec bestia triplicem in dentibus ordinem habet.